Friday 29 June 2012

Protagonist in Julius Caesar


(Julius Caesar Lemchana A Changtupa  Ber)

Julius Caesar, William Shakespeare-a lemchanah hian tunge a changtupa ber tih hi a lemchan han chhiar mai hian sawi a har hle a. Khawvel puma inhnialna nasa tak thlen tirtu, tun thleng a la ni reng a ni a, chu chu a ni e tih hi a dikna ber a awm thei chuang lo a, a sawi thiam leh a puh thiam thiam dinchanna a ni ber mai a ni. He lemchanah hian William Shakespeare hian a changtute, changtupa leh misualpa han tih tur fak hian tumah a duang lo a, a chhiartute ngaihdanah nasa takin a innghat a ni. A changtupa berah hian Brutus te, Caesar te leh Antony te hi puh theih vek an ni a, kei chuan he lemchana achangtupa ber a ka’n puh chu Brutus hi a ni a, a nih theih dan hrang hrang awm te han thlur chho i la.
Julius Caesar lemchanah hian a lemchan hmingputu Julius Caesar-a hi a changtupa ber a ni e tiin han sawi kual duah dawn ila, a rem lohna lai a tam hle awm e. Amah ber chu Chan 3-na lan 1-naah a thi daih si a, a changtupa ber a puh atan chuan alang tlemin a thi hma mah mah a, a lemchanah pawimawh viau mahse a lan tlem em avang hian a changtupa ber atan han puh hi a rem lohna lai a awm thei a ni. Chuti ang bawkin Mark Antony pawh hi a changtupa berah han ti dawn ngawt ila a rawn lanna hi a hnung mah mah a, a tawp thlenga ding chang a, Caesar-a phuba rawn latu niin hmingtha em em ni mah se, alemchanah hian a lang tlem mah mah a a changtupa ber atan chuan tlak loh deuhin a lang a ni. Heng bakah hian a changtupa ber ni tura an tlak lohna pawh a la awm nual mai sawi kual duah lovin kan chhui bing tur lamah han lut phawt ila.
Julius Caesar lemchana a changtupa bera ka ngaih Brutus hi he lemchana achangtupa ber kan ti hi a awm hliah hliah a, a Chan hmasa ber atanga rawn lang tanin Sipai huaisen Rome-a thil ti thei ber Julius Caesar-a thuihhruai leh a hmangaih em em a ni a, Julius Caesar aiin a dinhmun hniamin lang mahse mipui tam tak ngaihdanah chuan Brutus hi Caesar aiin an ngainep chuang lo tih Cassius-ah a hrilhna atang hian kan hre thei a ni. Chan khatna, Lan hnihnaah chuan Cassius chuan Brutus-a hnenah “….Ngawi teh thi ve thei lo tur Caesar-a tih chauh lo chuan Rome khuaa mi thaho zawng zawng hian Brutus-a chanchin hi an titi tui berah an hmang a, he intihduhdahna nghawngkawl hnuaia rum mekte’n Brustus-a chu meng zau deuh se an tihzia an sawi hi ka hre tam tawh teh asin” a tih te hian Brutus-a hi mipuiin an ngainep lo a ni tih a hriat theih.
Tam tak chuan Brustus hi Misualpa ber alawm an ti mai thei a lemchan han chhiar thuak mai hi chuan a dik theihna lai pawh a awm ang. Amaherawh chu a nihna takah chuan Brutus-a a hel tak chhan hi Cassius-an a fuihpawrh vang mai a ni lo a, Amah hian a ram Rome chu a hmangaih em vangin Caesar-a rorelna chu a duhkhawp lovin, an ram ahmangaih em em leh mipui ten an tuar nasa dawn a ahriat vang chauh a, a thiantha leh a hmangaih em em Caesar-a dinhmun luah tum chauh zawk a ni a, hei vang hian misual a nihna a awm lo a, aram a hmangaih avanga a thil tih hi a tha em em a, a tih tur tak a ti zawk a ni. A rilrua a lo vei leh a lo duh em em chu Cassius hian a lo puih that em avangin a puitlin ti ila kan sawi sual tam awm lo ve. Brutus-a hi a nungchang hrim hrim Shakespeare-an a din danah hian misual a ni lo hrim hrim, thil dik lo lutuk leh awm lo lutuk Cassius-an ti tura a tih pawhin ani chuan atha zawk tur leh a dik zawk tur a ngaihtuah a, buaina nasa thlen ai chuan amah inhnuhhniam aduh leh zelna te, Antony-an Caesar-a ruang a rawn lak dawn a, engtin mah atih loh tur thu ahrilh te leh a ruang chunga thusawi an phal mai atang hian Brutus hi rilru tha tak, mite tana hnawksak nih hlauh tak a ni tih kan hre thei a ni.
Brutus hi a tir atang a atawp thleng a a lemchan khaidingtu leh a lemchan kal zel theihna tura mi pawimawh a nih vang hian achangtupa ber kan ti lo thei lo ang. Caesar-a that tura an phiarruk lai pawhin a inngaihtuah nasa hle a, mahse a ram hmangaihna vang chauh a an thil tih tum hi atih tlangpui tih kan hre thei a ni. Brutus chuan  “…Mipui tan athat dawn phawt chuan zahawmna hlawh emaw, thih thlenga tawrh emaw chu inang rengah ka ngai asin. Amaherawhchu thihna ka hlauhna ai nasa zawka zahawmna hi ka ngaihsang avangin Pathiante chuan min han tichak rawh se.” a tih atang hian aram ahmangaih avanga a nunna pawhin tawrh phah hial pawh ni se a pawi tih loh thu kan hmu a ni.
Caesar-a an paihthlak theihna atana Brutus-a te thianho rorelna zawng zawng khaikhawmtu leh tih leh tih loh tur chungchanga thuneitu ber chu Brutus a nih thu kan hmu a, a ni hian thil uchuak tih a duh ngai lo a ni. A chan hrim hrimah hian Brutus a hi a pawimawh em em a, a finna leh a thuneihna a hman thiam zia leh a tul huna inhnuhhniam a hreh loh zia te, a dik nia a hriat lamah erawh nawr luih theih loh a nihzia kan hmu zel a, Chan tinah kan hmu chho zel bawk a, Julius Caesar lemchanah hian Brutus hi awm ta lo se a lemchan hi a kal fuh thei dawn lo a, a changtupa ber a han vuah hi a fuh hliah hliah a ni.
Brutus hi mi hneh theih tak a ni a, Caesar-a thuihhruai hnai vai tak takte chu a lamah a tantir thei tlat te, Antony meuh pawhin inpuahchah fe lo chuan a hlauh hle tih kan hria a, Caesar a thih atang phei chuan Rome-ah chuan mi thilti thei ber a ni hial a, Rome mipuite chu a thusawiah a hneh vek tawh a, mahse a kalbo hnua Antony-an thiam taka thu asawi ve avang chauhin mipuite chu a laka hel an ni. Antony-a a rin lutuk avangin a ti sual ta a, mahse heti chung hian thuihhruai chu za tam tak a nei tih kan hre tho a, alam tang pawh an tam hle a ni tih kan hria a ni.
Cassius nen Sardis khaw kianga an inkulhnaa an inhauh tum pawh khan Brutus a puitlin zia a lang a, hmai sen inhmuhin thih ngam ve ve in intawng mahse a fing zawk Brutus chuan a tan chhan phet duh chuang miah lovin Cassius-an that tura atih pawhin a that loh tur thu fing takin a sawi a, a hmangaih reng thu a la hrilh thei a, mahse  diklohna a huat avang chauh a a thinrim thu a hrilh theih te kha Brutus-a ropui zia a lang a, a changtupa nih a phu hliah hliah a, inremna tha tak an neih theihna te kha Brutus-a mize thatna avang a ni tih kan hre thei a ni.
Brutus chu mi huaisen leh pa tak a ni tih kan hre thei a, a nupuiin a thihsan hnuah pawh thihna chu tu chungah pawh thleng thei a nih hriain tawrh vakin awmzia awm lo tih a hria a, a la duh lem lo a, Antony leh Octavius-a te beih dan turin a rilru a luah tir tlat te hi Brutus-a ropuina a ti lang a, Changtupa Character diktak pu a nihzia ati lang chiang hle a ni.
A changtupa ber Brutus kan tih theihna chhan tak dang lehah chuan mi chungchuang leh mi bik a nihna hi a ni awm e. Caesara chu a rorelna dikloh a tih avangin a paihthla a, ama aiawhtu Antony leh Octavius te pawhin do zelin mipuiin do mahse a ram Rome a hmangaihna anasat em avangin a ram a humhim a, a ram mipuite an him theihna nia ahriat tlat avangin a nunna hial pawh a chan phah a, Antony-a leh Octavius-a sipai tamtakte chu hneh dawn loin hre mahse an bei lui zel a, tlawm atum loh zia kan hmu chiangin hmelma kutah inpek a tum lo hle te hi a ropuina tak kan ti thei ang. A huaisen zia lanna leh a chungchuan zia lanna chu ama nunna chu a hmelma laka rallu laka laktir ai chuan amah ngeiin ama nunna chu a inlak a, a inthah hma chuan “ …mahni leh mahni ka inthat hi nang (Caesar) ka that che ai khan a letin ka chak zawk a sin.” a la ti fan a, Caesar-a aia a ropui zia ati lang chiang hle a ni.
Heng kan sawi tak Brutus-a nihna te, a huaisenna te, achungchuanna te, lemchan bul atanga a tawp thleng a a inrawlh vekna avang te, he lemchana a pawimawh em em na te leh chi dang tam tak kan han sawi atang hian Brutus hi Julius Caesar lemchanah hian a meizanghlaptu,a puipa, a changtupa bera kan han vuah hi a awmin a phu hliah hliah a ni. A ropuina ti zualtu leh a lemchanpuipa ber a kan chhalna ti fiah turin a tawp lama Antony-an Brutus-a ruangchunga a sawi atang hian kan hre chiang thei awm e.
Anniho zingah chuan ani hi a lo ropui ber a nih hi! Phiarrutu dang zawng chuan itsikna avangin Caesar-a chungah kut an thlak a. Amah chuah hi a ni ram leh hnam tana ngaihtuahna dik tak leh rilru rinawm tak pu chunga ti chu ni! A nun  a tlangin a nem si! A pian hi a fuhin a dik em mai a, chuvangin Khua leh Vang meuh pawhin, Khawvel mi zawng zawng hriatah, ‘Hei zet hi zawng mi tak tak a lo ni e.’ tiin a la puangzar ngei ang.”
tiin Antony hian aruang chungah a sawi a, tin, a ruang hi zahtakin an sawngbawl a, urhsun takin an sun atang te hian Brutus hi he lemchana ropui ber leh changtupa ber tih hi adik hle a ni.

No comments:

Post a Comment